Έθνος, Χρόνος και Εθνικισμός

Συλλογισμοί με βάση το βιβλίο του Μπενεντίκτ Άντερσον "Φαντασιακές Κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού".

Γράφει η Χρυσαλία

Ο μόνος πραγματικά επίκαιρος τρόπος για να ξεκινήσει το άρθρο αυτό είναι ο παραλληλισμός εθνικισμού - φασισμού. Ας μπούμε κατευθείαν στο "ψητό"! Ο εθνικισμός δεν είναι ταυτόσημος με τον φασισμό. Έχει πολύ μα πολύ παλαιότερες ρίζες. Και πρόκειται απλώς για την έξοδο των χωρών και κρατών απο τα μοναρχικά και δυναστικά βασίλεια-αυτοκρατορίες μέσω της απελευθέρωσής τους ως έθνη! Εθνικισμός λοιπόν ειναι απλώς η στήριξη της άποψης (πολλών θεωρητικών ξεκινώντας από το 1500 μ.Χ., οπότε έγιναν και οι πρώτες σχετικές νύξεις) ότι οι άνθρωποι μιας γεωγραφικής περιοχής που έχουν κοινά στοιχεία και καταγωγή μπορούν να ορίσουν την ταυτότητά τους ως έθνος και να είναι ανεξάρτητοι. Οι θεωρητικοί αυτοί ονομάζονταν "εθνικιστές". Όχι με την έννοια του φανατισμού, με την οποία συνδέθηκε πολλούς αιώνες αργότερα ούτε φυσικά και του φασισμοή που ήταν εξαρχής κάτι εντελώς διαφορετικό και εμπεριείχε ισχυρά ρατσιστικά στοιχεία που ο εθνικισμός δεν εμπεριείχε.

Για την ακρίβεια το έθνος είναι απλά μια νέα μορφή κοινότητας που στηρίζεται ΚΑΙ σε εθνικά χαρακτηριστικά. και έχει να κάνει με την έξοδο των ανθρώπων από τις τεράστιες και αχανείς θρησκευτικές κοινότητες που εκτείνονταν ακόμη και σε διαφορετικές ηπείρους όπως η χριστιανική ή η ισλαμική, στις οποίες ανήκαν άνθρωποι που δεν είχαν απολύτως τίποτα άλλο κοινό μεταξύ τους. Έχει να κάνει λοιπόν με δύο ταυτόχρονες απελευθερώσεις. Αυτή απο τον απολυταρχισμό της θρησκείας που κορυφώθηκε κατά τον Μεσαίωνα και την απελευθερωση απο τα δυναστικα κρατη που ήδη προαναφέρθηκε.

Η κοινότητα του έθνους στο πλαίσιο της θρησκευτικής απελευθέρωσης θεωρείται πως σε μεγάλο βαθμό υποκατέστησε τη θρησκεία. Δηλαδή οι άνθρωποι χάνουν το αυστηρό σημείο αναφοράς που είχαν μεταξύ τους και που ήταν η θρησκεία και αρχίζουν να στηρίζονται σε ένα άλλο. Με αυτό τον τρόπο η κυβερνητική εξουσία εκμεταλλεύτηκε σε μεγάλο βαθμό την έννοια του έθνους για να στηρίξει πια εκεό την εξουσία της, η οποία πριν στηριζόταν απόλυτα στη θρησκεία “Ελέω Θεού”. Για την επαναστήριξη της εξουσίας αυτής χρησιμοποίησε φυσικά το... Κράτος.

Συνέβη όμως και κάτι άλλο. Και έχει άμεση σχέση με την κνδυνολογία και καταστροφολογία, στην οποία υποβαλλόμαστε ως κοινωνία εδώ και χρόνια είτε αρχικά σε σχέση με τα Μνημόνια και το τι ΘΑ συνέβαινε αν δεν εντασσόμασταν σε αυτά είτε σε σχέση με τις “προβλέψεις” για το τέλος του κόσμου που μόνο κοντά στο τέλος του 2012 ήρθε ήδη... δύο φορές! Κατά τη χριστιανική εποχή λοιπόν υπήρχε και μια εντελώς διαφορετική αντίληψη του χρόνου! Με βάση την αντίληψη του έθνους έχουμε παρελθόν, παρόν και μέλλον, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους και έχουν μια συνέχεια. Ιστορική συνέχεια. Με βάση την χριστιανική κοσμοθεωρία η κοινωνική αντίληψη για το χρόνο είναι ότι είναι απλά... χρόνος. Χρόνος που καθορίζεται πάντα απο τις ίδιες δυνάμεις, τον Θεό για την ακρίβεια, και δεν αλλάζει στο περιεχόμενο τουλάχιστον. Αυτό δεν τίθεται με μεγαλύτερη σαφήνει από ότι στο παρακάτω απόσπασμα σχετικά με την αντίληψη του χρόνου και της πραγματικότητας που είχαν οι άνθρωποι κατά τον Μεσαίωνα:

"Ο Μπλοχ παρατηρεί ότι οι άνθρωποι πίστευαν πως βρίσκονται κοντά στο τέλος του χρόνου με την έννοια ότι η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού θα γινόταν από στιγμή σε στιγμή: Ο Απόστολος Παύλος είχε πει ότι «η μέρα του Κυρίου θα έρθει απρόσμενα σαν το κλέφτη μες στην νύχτα». Ήταν επομένως φυσικό ο μεγάλος χρονικογράφος Όττο οφ Φράιζινγκ να αναφέρεται επανειλημμένα στη φράση «εμείς οι οποίοι βρεθήκαμε κοντά στο τέλος του χρόνου». Ο Μπλοχ καταλήγει ότι από τη στιγμή που οι άνθρωποι του Μεσαίωνα «παραδόθηκαν στην περισυλλογή, καμιά σκέψη δεν τους φαινόταν πιο ξένη από την προοπτική ενός μακρινού μέλλοντος που θα οδηγούσε σε μια νέα ανθρωπότητα»." 

Ο ΝΟΩΝ ΝΟΕΙΤΩ!