O Όλι Ρεν το κατέστησε σαφές την περασμένη Παρασκευή.
Λαμβάνοντας υπόψη τις απαισιόδοξες προοπτικές για την ανάπτυξη και την απασχόληση –μήπως είδε μια ευκαιρία για αναθεώρηση του ελληνικού προγράμματος;- ρωτήθηκε για τις ζοφερές οικονομικές προοπτικές στην Ευρώπη. «Το κλειδί για την ύφεση στην Ελλάδα δεν οφείλεται κυρίως στη λιτότητα, αλλά στην πολιτική αστάθεια και την ελλιπή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων.
Η αποτυχία αυτού του επιχειρήματος είναι ότι το χάσμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και τις επιθυμίες των Βρυξελλών δεν επηρεάζει μόνο την Αθήνα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει μια πολύ ζοφερή προοπτική: η ύφεση της ευρωζώνης και η αναιμική ανάπτυξη συνεχίζονται το 2014. Η Ισπανία είναι καταδικασμένη σε εννέα συνεχόμενα τρίμηνα πτώσης του ΑΕΠ, κάτι πρωτοφανές από τότε που έληξε ο εμφύλιος πόλεμος.
Το συμπέρασμα είναι προφανές. Έχουν αποτύχει τα μέτρα που επέβαλαν οι Βρυξέλλες; Η Επιτροπή υποτίμησε τις συνέπειες μιας πολιτικής που επέβαλε αυστηρή λιτότητα σε ολόκληρη την ευρωζώνη, φτάνοντας την ανεργία στα ύψη; Οι ερωτήσεις δεν άρεσαν στον Ρεν, ο οποίος έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά ο φιλανδός πολιτικός απάντησε με μια επιστολή που απέστειλε την περασμένη εβδομάδα στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης. «Η συζήτηση για τις επιπτώσεις της αλλαγής της δημοσιονομικής πολιτικής στην ανάπτυξη δεν βοηθά και απειλεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη που έχουμε χτίσει επί χρόνια» ανέφερε ο Επίτροπος στην επιστολή, που απευθυνόταν προς τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Οικονομολόγοι εναντίον Ρεν
Αλλά τα επιχειρήματα Ρεν δεν πείθουν την επιστημονική κοινότητα. Πολλοί από τους δεκάδες διεθνείς οικονομολόγους τη γνώμη των οποίων ζήτησε η El País καταγγέλλουν ότι η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να υπαγορεύσει κάποιες συνταγές που έχουν αποδειχθεί λάθος και δεν έχει αλλάξει την πολιτική της πορεία, παρά το ότι έχει συντριβεί από την πραγματικότητα. Αυτό τον «δογματισμό» των Βρυξελλών επικρίνουν καθηγητές, από τον Λουίς Γκαριθάνο ως τη London School of Economics. Οι εμπειρογνώμονες, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ιδεολογιών, από τον συντηρητικό Ντέσμον Λάτσμαν ως τους προοδευτικούς Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ και Πολ Κρούγκμαν.
«Ποια είναι η απάντηση Ρεν στις καταστροφικές ειδήσεις από την Ευρώπη; Ότι πρέπει να σταματήσουμε να ενοχλούμε με αυτές τις οικονομικές μελέτες, διότι υπονομεύουν την εμπιστοσύνη μας στη λιτότητα! Δυστυχώς, αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάνει ήδη τεράστια ζημιά και εξακολουθούν να έχουν την εξουσία να συνεχίζουν να το πράττουν», γράφει στο blog του ο νομπελίστας Κρούγκμαν.
Μόνο δύο από τους οικονομολόγων που ρωτήθηκαν δικαιολογούν εν μέρει τον Επίτροπο και την ομάδα του. Ο Χοσέ Μανουέλ Γκονσάλες-Παράμο και ο Γκούντραμ Βολφ, οι δύο πιο καλοπροαίρετοι, επιμένουν ότι δεν υπάρχει κανείς για να κατηγορήσουμε για την κρίση και ότι, υπό τις περιστάσεις, οι Βρυξέλλες δεν έκαναν τόσο μεγάλο λάθος. Κατά την αναζήτηση των ευθυνών, θα ήταν άδικο να εξετάσουμε μόνο στις Βρυξέλλες. Από το γραφείο της στο Βερολίνο, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ κατευθύνει τις χώρες του Βορά έτσι ώστε να επιμένουν να μην χαλαρώνουν το σκοινί προς το Νότο. «Η Επιτροπή είναι η μόνη που δεν είχε δει τι επρόκειτο να συμβεί. Είναι υπεύθυνη για την ύφεση καθώς έχει ωθήσει ταυτόχρονα πολλές χώρες σε μια ‘θεραπεία’ λιτότητας. Είμαστε αντιμέτωποι με μια αυτοεπιβαλλόμενη ύφεση. Δεν θα μπορούσε να είναι πιο ηλίθιο» σχολιάζει ο Paul de Grauwe, καθηγητής στη London School of Economics.
Η «εναλλακτική πραγματικότητα» της Επιτροπής
Η συζήτηση για τη λιτότητα και την ανάπτυξη πήρε νέα ώθηση αφότου ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, παραδέχτηκε τον περασμένο Ιανουάριο στην έκθεση του ιδρύματος ότι είχε υποτιμήσει τις αρνητικές επιπτώσεις της λιτότητας. Αλλά, όπως υποστήριξε ο Ρεν στην επιστολή του, η αξιοπιστία αυτής της μελέτης αμφισβητείται από «τον περιορισμένο χρονικό ορίζοντα και τη δυνατότητα να υπήρχαν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη σε σχέση με τις διατάξεις που προβλέφθηκαν για το 2010 και το 2011». «Το ΔΝΤ έχει κάνει μια επαγγελματική έκθεση υπό την καθοδήγηση ενός από τους καλύτερους εμπειρογνώμονες στην μακροοικονομία στον κόσμο. Η διάψευση που έρχεται από τις Βρυξέλλες, ωστόσο, πρέπει να προκαλεί ντροπή ακόμα και σε ένα τελειόφοιτο. Όχι επειδή η έκθεση αποδεικνύει ότι η Επιτροπή Μπλανσάρ και ο Ρεν είναι λάθος, αλλά επειδή έχει αποδειχθεί από τα γεγονότα, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη», έγραψε πριν από λίγες μέρες στο blog του ο Jonathan Portes, διευθυντής του Βρετανικού Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών. Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο.
Οι πολιτικές που υπαγορεύονται από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο και εφαρμόζονται από τις κυβερνήσεις κάθε χώρας έχουν δημιουργήσει ένα αίσθημα κακουχίας και μόνο τις τελευταίες ημέρες, οι διαδηλωτές γέμισαν τους δρόμους της Ελλάδας και του Βελγίου.
Έξω από την ευρωζώνη, η λαϊκή δυσαρέσκεια έριξε τη βουλγαρική κυβέρνηση την περασμένη εβδομάδα. Όμως, οι αναπτυσσόμενες χώρες αναγκάστηκαν να επιμείνουμε στις πολιτικές που δημιουργούν δυσφορία, αν θέλουν να επιτύχουν την έγκριση της Επιτροπής και της ΕΚΤ. «Αυτή είναι μια ασταθής ισορροπία και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διαρκέσει. Η λιτότητα που απαιτείται εξασφαλίζει μόνο αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και αύξηση του χρέους. Αν οι Ιταλοί ή οι Ισπανοί δείξουν μια σαφή απόρριψη στις πολιτικές που επιβάλλονται, θα αναγκάσουν σε σημαντικές παραχωρήσεις τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη. Αλλά δεν είμαι αισιόδοξος. Φαίνεται ότι η ηγεσία της Επιτροπής λειτουργεί σε μια εναλλακτική πραγματικότητα», λέει ο Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Ο Ντάνι Ρόντρικ, καθηγητής στο Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου Το Παράδοξο της Παγκοσμιοποίησης, πιστεύει ότι η ομάδα με επικεφαλής τον Όλι Ρεν «έχει την ψευδαίσθηση ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να ενισχύσουν την οικονομία εν μέσω της κάθετης πτώσης της δραστηριότητας» Είναι οι ίδιες μεταρρυθμίσεις που ο Ευρωπαίος Επίτροπος την Παρασκευή και πάλι απαίτησε από την Ισπανία και άλλες χώρες όπως η Γαλλία, σε αντάλλαγμα για την ευελιξία, και για μια ακόμη φορά, τους στόχους του ελλείμματος που μέχρι σήμερα δεν μπόρεσαν να εκπληρώσουν.
Πηγή
Η αποτυχία αυτού του επιχειρήματος είναι ότι το χάσμα ανάμεσα στην πραγματικότητα και τις επιθυμίες των Βρυξελλών δεν επηρεάζει μόνο την Αθήνα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει μια πολύ ζοφερή προοπτική: η ύφεση της ευρωζώνης και η αναιμική ανάπτυξη συνεχίζονται το 2014. Η Ισπανία είναι καταδικασμένη σε εννέα συνεχόμενα τρίμηνα πτώσης του ΑΕΠ, κάτι πρωτοφανές από τότε που έληξε ο εμφύλιος πόλεμος.
Το συμπέρασμα είναι προφανές. Έχουν αποτύχει τα μέτρα που επέβαλαν οι Βρυξέλλες; Η Επιτροπή υποτίμησε τις συνέπειες μιας πολιτικής που επέβαλε αυστηρή λιτότητα σε ολόκληρη την ευρωζώνη, φτάνοντας την ανεργία στα ύψη; Οι ερωτήσεις δεν άρεσαν στον Ρεν, ο οποίος έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά ο φιλανδός πολιτικός απάντησε με μια επιστολή που απέστειλε την περασμένη εβδομάδα στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης. «Η συζήτηση για τις επιπτώσεις της αλλαγής της δημοσιονομικής πολιτικής στην ανάπτυξη δεν βοηθά και απειλεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη που έχουμε χτίσει επί χρόνια» ανέφερε ο Επίτροπος στην επιστολή, που απευθυνόταν προς τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Οικονομολόγοι εναντίον Ρεν
Αλλά τα επιχειρήματα Ρεν δεν πείθουν την επιστημονική κοινότητα. Πολλοί από τους δεκάδες διεθνείς οικονομολόγους τη γνώμη των οποίων ζήτησε η El País καταγγέλλουν ότι η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να υπαγορεύσει κάποιες συνταγές που έχουν αποδειχθεί λάθος και δεν έχει αλλάξει την πολιτική της πορεία, παρά το ότι έχει συντριβεί από την πραγματικότητα. Αυτό τον «δογματισμό» των Βρυξελλών επικρίνουν καθηγητές, από τον Λουίς Γκαριθάνο ως τη London School of Economics. Οι εμπειρογνώμονες, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ιδεολογιών, από τον συντηρητικό Ντέσμον Λάτσμαν ως τους προοδευτικούς Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ και Πολ Κρούγκμαν.
«Ποια είναι η απάντηση Ρεν στις καταστροφικές ειδήσεις από την Ευρώπη; Ότι πρέπει να σταματήσουμε να ενοχλούμε με αυτές τις οικονομικές μελέτες, διότι υπονομεύουν την εμπιστοσύνη μας στη λιτότητα! Δυστυχώς, αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάνει ήδη τεράστια ζημιά και εξακολουθούν να έχουν την εξουσία να συνεχίζουν να το πράττουν», γράφει στο blog του ο νομπελίστας Κρούγκμαν.
Μόνο δύο από τους οικονομολόγων που ρωτήθηκαν δικαιολογούν εν μέρει τον Επίτροπο και την ομάδα του. Ο Χοσέ Μανουέλ Γκονσάλες-Παράμο και ο Γκούντραμ Βολφ, οι δύο πιο καλοπροαίρετοι, επιμένουν ότι δεν υπάρχει κανείς για να κατηγορήσουμε για την κρίση και ότι, υπό τις περιστάσεις, οι Βρυξέλλες δεν έκαναν τόσο μεγάλο λάθος. Κατά την αναζήτηση των ευθυνών, θα ήταν άδικο να εξετάσουμε μόνο στις Βρυξέλλες. Από το γραφείο της στο Βερολίνο, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ κατευθύνει τις χώρες του Βορά έτσι ώστε να επιμένουν να μην χαλαρώνουν το σκοινί προς το Νότο. «Η Επιτροπή είναι η μόνη που δεν είχε δει τι επρόκειτο να συμβεί. Είναι υπεύθυνη για την ύφεση καθώς έχει ωθήσει ταυτόχρονα πολλές χώρες σε μια ‘θεραπεία’ λιτότητας. Είμαστε αντιμέτωποι με μια αυτοεπιβαλλόμενη ύφεση. Δεν θα μπορούσε να είναι πιο ηλίθιο» σχολιάζει ο Paul de Grauwe, καθηγητής στη London School of Economics.
Η «εναλλακτική πραγματικότητα» της Επιτροπής
Η συζήτηση για τη λιτότητα και την ανάπτυξη πήρε νέα ώθηση αφότου ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, παραδέχτηκε τον περασμένο Ιανουάριο στην έκθεση του ιδρύματος ότι είχε υποτιμήσει τις αρνητικές επιπτώσεις της λιτότητας. Αλλά, όπως υποστήριξε ο Ρεν στην επιστολή του, η αξιοπιστία αυτής της μελέτης αμφισβητείται από «τον περιορισμένο χρονικό ορίζοντα και τη δυνατότητα να υπήρχαν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη σε σχέση με τις διατάξεις που προβλέφθηκαν για το 2010 και το 2011». «Το ΔΝΤ έχει κάνει μια επαγγελματική έκθεση υπό την καθοδήγηση ενός από τους καλύτερους εμπειρογνώμονες στην μακροοικονομία στον κόσμο. Η διάψευση που έρχεται από τις Βρυξέλλες, ωστόσο, πρέπει να προκαλεί ντροπή ακόμα και σε ένα τελειόφοιτο. Όχι επειδή η έκθεση αποδεικνύει ότι η Επιτροπή Μπλανσάρ και ο Ρεν είναι λάθος, αλλά επειδή έχει αποδειχθεί από τα γεγονότα, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη», έγραψε πριν από λίγες μέρες στο blog του ο Jonathan Portes, διευθυντής του Βρετανικού Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών. Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο.
Οι πολιτικές που υπαγορεύονται από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο και εφαρμόζονται από τις κυβερνήσεις κάθε χώρας έχουν δημιουργήσει ένα αίσθημα κακουχίας και μόνο τις τελευταίες ημέρες, οι διαδηλωτές γέμισαν τους δρόμους της Ελλάδας και του Βελγίου.
Έξω από την ευρωζώνη, η λαϊκή δυσαρέσκεια έριξε τη βουλγαρική κυβέρνηση την περασμένη εβδομάδα. Όμως, οι αναπτυσσόμενες χώρες αναγκάστηκαν να επιμείνουμε στις πολιτικές που δημιουργούν δυσφορία, αν θέλουν να επιτύχουν την έγκριση της Επιτροπής και της ΕΚΤ. «Αυτή είναι μια ασταθής ισορροπία και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διαρκέσει. Η λιτότητα που απαιτείται εξασφαλίζει μόνο αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και αύξηση του χρέους. Αν οι Ιταλοί ή οι Ισπανοί δείξουν μια σαφή απόρριψη στις πολιτικές που επιβάλλονται, θα αναγκάσουν σε σημαντικές παραχωρήσεις τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη. Αλλά δεν είμαι αισιόδοξος. Φαίνεται ότι η ηγεσία της Επιτροπής λειτουργεί σε μια εναλλακτική πραγματικότητα», λέει ο Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Ο Ντάνι Ρόντρικ, καθηγητής στο Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου Το Παράδοξο της Παγκοσμιοποίησης, πιστεύει ότι η ομάδα με επικεφαλής τον Όλι Ρεν «έχει την ψευδαίσθηση ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να ενισχύσουν την οικονομία εν μέσω της κάθετης πτώσης της δραστηριότητας» Είναι οι ίδιες μεταρρυθμίσεις που ο Ευρωπαίος Επίτροπος την Παρασκευή και πάλι απαίτησε από την Ισπανία και άλλες χώρες όπως η Γαλλία, σε αντάλλαγμα για την ευελιξία, και για μια ακόμη φορά, τους στόχους του ελλείμματος που μέχρι σήμερα δεν μπόρεσαν να εκπληρώσουν.
Πηγή
0 σχόλια :